Een app, website of toestel kan je werk in zorg en welzijn vergemakkelijken. Maar zo’n digitale toepassing vraagt tijd, middelen en een helder doel. Waarom wil je dit inzetten? Past het bij wat jij en je doelgroep écht nodig hebben? Dit toetsingskader helpt je om de juiste keuze te maken.

Een online module voor jongeren die moeilijker sociaal contact leggen. Een bijdrage aan Blender 2024 door Nele Stinckens van QIT-online

Een getuigenis over het verbinden van warme zorg met technologie via virtual reality. Een bijdrage aan Blender 2024 door Phaedra Coene van Nektari

Moonbird is ontwikkeld als ademhalingscoach met realtime biofeedback over je hartslag. Een bijdrage aan Blender 2024 door Sascha Vermeylen.

Een grensoverschrijdend programma om innovatie in de zorg op de werkvloer te ondersteunen, coachen en begeleiden. Een bijdrage aan Blender 2024 door Glenn Weyers van Licalab - Thomas Morehogeschool

In dit artikel in VIEWZ geven de auteurs antwoorden op volgende vragen: "Waarom is er een nood aan technologie in de geestelijke gezondheidszorg? En waarom is dat geen vanzelfsprekend verhaal?"

Dit artikel kadert in een reeks die VIEWZ - tijdschrift voor visie en expertise in welzijn en zorg - rond digitalisering uitbracht.

In dit artikel geeft Hanne Peeters een samenvatting van haar ongepubliceerde masterthesis als klinisch psychologe: 'Mijn scherm en ik. Een kwalitatief onderzoek naar de ervaring van therapeuten met online therapie'.

Ze won met haar artikel de Mensenkennis trofee.

Internet-delivered psychotherapy is often considered to be a promising way to extend mental healthcare services around the world. Research findings that have emerged over the past two decades have strengthened this claim. However, very little is known about the usage of internet-delivered psychotherapy in real-life circumstances.

Wat is OnlinePsyHulp en waarom is een wetenschappelijke onderbouwing van een digitaal begeleidingsaanbod in de geestelijke gezondheidszorg zo noodzakelijk? Een bijdrage aan Blender 2023 door Herwig Claeys, bezieler en project-verantwoordelijke.

Hoe kunnen logopedisten en audiologen telepraktijk effectief inzetten bij kinderen tot 12 jaar? Met deze vraag gingen onderzoekers van Thomas More, UC Louvain en U Liège aan de slag. De aanleiding vormde de pandemie die maakte dat telepraktijk noodgedwongen werd ingezet.  Een bijdrage aan Blender 2023 door Wendy D'haenens van Thomas Morehogeschool en professor Jolijn Vanderauwera en Femke Vanden Bempt van de UC Louvain.

Carewear zet zich in om draagbare technologie concreet inzetbaar te maken in de klinische en onderzoeksmatige praktijk van welzijn en zorg. Hiervoor werden reeds verschillende tools ontwikkeld:

• Algoritmes voor de detectie van stress, fysieke activiteit en hartritmevariabiliteit
• Een online platform waar de GGZ-professional en cliënt kunnen interageren met de data
• Handleidingen en expertise over evidence-based interventies ondersteund door wearable technologie

In dit dossier gaan de auteurs op zoek naar de mogelijkheden van zelfhulp-apps voor geestelijke gezondheid. Ze focussen vooral op waar deze te vinden zijn en wat de voorwaarden zijn om deze effectief in te zetten. Het belang van begeleiding blijkt hierbij cruciaal te zijn. Een aanvullende literatuurlijst wijst je de weg naar meer info.

In deze presentatie gaat Tom Van Daele (Thomas More hogeschool) in op drie centrale vragen:

• Waarom je smartphone en apps gebruiken?
• Hoe ga je zelf op zoek en waar moet je op letten?
• Hoe benut je het potentieel van de app die je kiest?

Naar aanleiding van de pandemie-ervaringen formuleren de auteurs aanbevelingen voor de best mogelijke context waarin e-mental health een aanvulling kan vormen voor de huidige geestelijke gezondheidszorg. De aanbevelingen zijn gegroepeerd rond 

• (a) hoe technologie optimaal kan ingezet worden in de psychotherapeutische praktijk, 
• (b) hoe e-mental health integreren in het zorgstelsel en 
• (c) hoe e-mental health-toepassingen best ontwikkeld worden.

In dit artikel rapporteren de onderzoekers over de vergelijking van 3 vormen van digitale ondersteuning bij geestelijke gezondheidszorg. Ze vergeleken het gebruik van automatische e-mails, extra persoonlijke SMS-en en extra ondersteuning via videoconferenties.

De auteurs rapporteren vanuit de Taskfoce E-Health van de European Federation of Psychologists'Association over het gebruik van online psychologische interventies in de geestelijke gezondheidszorg.

In dit artikel in de 'Journal of medical internet research' presenteren de onderzoekers objectieve gegevens over gebruikersbetrokkenheid bij populaire apps voor de geestelijke gezondheidszorg.

In een real-life onderzoek bij Alcoholhulp bleken zowel de online zelfhulp als de (chat)begeleiding effectief voor het reduceren of stoppen van alcoholgebruik. De resultaten zijn duidelijk beter indien er professionele begeleiding is. Goede voorspellers van een gunstig resultaat zijn: 

• 1/ de intentie om te stoppen met drinken vanaf de start van de behandeling, 
• 2/een lager alcoholgebruik bij aanvang, en 
• 3/ meer opdrachten in het programma uitvoeren. 

De grootste verandering in het drinkpatroon vond plaats tijdens de eerste zes weken.

In dit artikel in het Tijdschrift Klinische Psychologie schetsen de auteurs een stand van zake van huidige 'evidentie' rond digitale tools in de ggz. Ze benoemen kansen maar wijzen vooral op de afwachtende houding van professionals en op de grote behoefte aan ondersteuning en inspiratie bij het inzetten van digitale tools. Ze staan ook stil bij de (voorwaarden voor) blended hulp.

Deze vragenlijsten bieden organisaties en (geestelijke gezondheidszorg-)hulpverleners meer inzicht in hefbomen en potentiële hinderpalen bij de implementatie van technologische toepassingen, zowel bij zichzelf als bij (potentiële) cliënten. De vragenlijsten focussen vooral op het geloof, het vertrouwen en de ‘goesting’ om met online toepassingen aan de slag te gaan. De resultaten van dergelijke bevraging kunnen helpen bij het vormgeven van implementatie-processen.